KAOLİN KİLİ NEDİR ?

Kaolin kili nedir? başta granit ve diğer magmatik/volkanik kayaçların yerlerinde bozunmaları sonucu
oluşan ve ana minerali kaolinit olan bir kil grubudur. ilk defa Çin’in Jiangxi bölgesinde M.Ö.
3000 yıllarında “Kau-Ling” isimli bir Çinli tarafından bulunmuş ve ismi kayaç adı olarak
verilmiştir.
Literatürde çoğunlukla, kaolin ve kil aynı anlamı verecek şekilde kullanılmaktadır. Kaolin,
beyaz, plastik, yumuşak kil türü olup çok küçük tane boyutu ( 2μm) ile temsil edilir. Kaolinin
yoğunluğu 2.62 gr/cm3 ve sertliği 1.5-2 arasındadır. Kalsine edilmiş kaolinin yoğunluğu ise
2.63 gr/cm3
, sertlik 6-8 arasında ve kırılma indisi 1.62’dir. İdeal bileşiminde % 46.5 SiO2;
% 39.5 Al2O3 ve % 14.0 H2O bulunmaktadır. Ancak, temel yapıcı eleman olan alüminyumun
azalması halinde, bileşime az oranlarda demir, kükürt ve potasyum girer. Potasyum varlığı
(K2O) bir miktar alünit içerdiğini gösterir, bu da ısıl işlemde ateş kaybının artmasına neden
olduğu için istenmeyen bir durumdur. Kaolin 200 0
C’de higroskopik suyunu kaybeder,
1000 0
C’de ise mullit (3Al2O3.2SiO2) ve silise (SiO2) dönüşür.
Kaolinitik killer içinde kaolinitin zenginleştirilerek kullanıldığı hammaddeler kökenine
bakılmaksızın “kaolin kili” olarak diğerleri ise kil hammaddelerine dahil edilmektedir. Örneğin
ball kilide kaolinitik bir kil olduğu halde “kaolin” olarak zenginleştirilmesi hem çok zor hem
de endüstriyel olarak gereksizdir. Kil dışı mineraller, diğer killer (illit-smektit gurubu) ve
organik madde içeriği ile ball kili plastikliği yüksek çok iyi bir kaolinitik bir kil
hammaddesidir. Üretilen kaolinlerin parlaklığı, aşındırıcılığı, vizkositesi ve tane boyu
dağılımı-max tane boyu-şekli ve bunlara bağlı olarak reolojisi (su + kil davranışı) çok
önemlidir. Bütün bu özellikler de kaolinin oluşum koşulları ile belirlenmekte ve üretim

sonrası işlemler ile geliştirilmektedir.

KAOLİNLERİN ÖZELLİKLERİ

Kaolin, başta granit ve diğer magmatik/volkanik kayaçların bozunmaları sonucu oluşur ve ana
minerali kaolinit olan bir kil grubudur. Kaolin, beyaz, plastik ve yumuşak bir kil türü olup;
çok küçük yane boyutludur. Kaolinin yoğunluğu 2,62 g/cm3 ve sertliği 1,5-2 arasındadır.
Kalsine edilmiş kaolinin yoğunluğu ise 2,63 g/cm3
, sertliği 6-8 arasında ve kırılma indisi
1,62’dir.
Halloysit, kaolinite benzer, fakat daha fazla hidroksil içerir ve uzun tüp şeklinde kristallere
sahiptir. Halloysit, % 91-92 parlaklığa sahip, % 0,28 oranında Fe2O3 ve % 0,08 oranında TiO2
içerir.
Ball clay, plastik bir kil olup; içerisinde taneli kuvars, mika, feldspat, smektit, illit, boksit,
klorit ve karbonat mineralleri bulunabilir. Kalsine edilmiş Fe-Kloritçe zengin ball kili şamot
6
olarak adlandırılır ve % 35-40 oranında Al2O3 içerir. Flint kili, düzgün mikro kristalli ana
mineral olarak kaolinit içeren konkoidal yapıda ve sert bir kayaçtır. Ateş kili ise refrakter
özelliğe sahip yüksek sıcaklıkta deforme olmayan, düzensiz yapıdaki kaolinit minerallerinden
oluşan silis ve Alüminyumca zengin bir kil türüdür.
Endüstriyel özelliklerine göre ürün standartları değişkenlik göstermektedir. Bu değişiklikler
mineralojik bileşim, kimyasal bileşim, tane boyu dağılımı ve çeşitli reolojik özellikleri
itibariyle olmaktadır.